مبارزه از راه دعا

در زمان‏هایى که ائمه مسلمین- علیهم‌السلام- در فشار سخت بنى‌امیه و بنى‌العباس بودند، مطالب خودشان را آن‌طور که ممکن بود، به مردم مى‏رساندند؛ حتى در ادعیه آن‌ها، شما اگر ادعیه امام سجاد و سایر ائمه را ملاحظه بفرمایید مشحون است از این‌که مردم را بسازند براى یک امر بالاتر از آن چیزى که مردم عادى تصور مى‏کنند. دعوت به توحید، دعوت به تهذیب نفس، دعوت به اعراض از دنیا، دعوت به خلوت با خداى تبارک‌وتعالى، معنى‏اش این نبوده است که مردم توى خانه‏هایشان بنشینند و از مصالح مسلمین غفلت کنند و مشغول ذکر و دعا باشند... همان ذکر هم خودسازى بود. دعا مى‏کرد، ولى همان دعا هم، هم خودسازى و هم مردم‌سازى بود و مردم را تجهیز مى‏کرد براى مقاومت. تمام ادعیه‏اى که در لسان او و ائمه مسلمین واقع شده است، تمام این ادعیه، درعین‌حالی که دعوت به معنویات است، از راه دعوت معنویات، تمام مسائل مسلمین اصلاح مى‏شود. مع‌الأسف اعوجاج واقع شد، یا واقع کردند.

 صحیفه امام، ج‏18، ص: 422